Reactie op externe prikkels
Een zebravis die gealarmeerd wordt door omgevingsprikkels vertoont een serie van gedragingen: duiken naar de bodem, erratic swimming en freezing. Deze gedragingen verdwijnen wanneer de zebravis weer op zijn gemak is.
Reactie op prikkels
Afwijkende responsen op een prikkel kunnen op verschillende manieren worden vastgesteld.
- Bij het voeren komen vissen direct naar de plek waar voer wordt aangereikt; het uitblijven daarvan is een indicatie dat er iets aan de hand is.
- Bij het tikken tegen de tank of het maken van harde geluiden zwemmen zebravissen snel weg (startle response). Een te zwakke of een te sterke respons kan betekenen dat er iets aan de hand is.
- Bij het uitvangen voor het overzetten naar bijvoorbeeld andere tanks om te reproduceren kan gekeken worden hoe vissen reageren. Een gezonde vis zwemt snel weg voor het vangnetje. Als zebravissen dat niet doen, of overmatig doen, is dit een indicatie dat er iets aan de hand is. Verschillen in normaal gedrag tussen lijnen moeten hierbij wel in acht worden genomen.
Interactie met soortgenoten
Zebravissen zijn van nature sociale dieren, die interactie met soortgenoten nodig hebben om optimaal te kunnen functioneren, zowel in rust als in activiteit. In het sociale gedrag vertonen dieren een breed scala aan activiteiten. Agressie om de sociale hiërarchie in de groep te bepalen kan zo’n activiteit zijn. Abnormaal gedrag gericht op tankgenoten is een reden voor extra oplettendheid.
Zebravissen die langdurig solitair worden gehuisvest kunnen als gevolg hiervan abnormaal gedrag vertonen, zoals apathie, of bleek worden. Solitaire huisvesting dient daarom vermeden te worden. Indien dit toch noodzakelijk is, is het belangrijk het dier zo te huisvesten dat visueel contact met soortgenoten mogelijk is. Andere oplossingen zijn, indien mogelijk: introduceren van een gezelschapsvis van een overduidelijke andere lijn (als er anders verwarring optreedt). Daarnaast is tank- of kooiverrijking belangrijk, bijvoorbeeld drijvende takjes, maar ook levend voer.
Interactie met de omgeving
Zodra een zebravis in een vreemde omgeving geplaatst wordt, duikt die naar de bodem om vanuit daar langzaam exploratiegedag te gaan vertonen en naar boven te zwemmen. Hierdoor leert de vis zijn omgeving kennen. De omgeving wordt dan voorspelbaar en controleerbaar. Met voorspelbaar wordt bedoeld, dat het dier kan voorspellen wat er in zijn omgeving gebeurt. Met controleerbaar, dat het dier door zijn gedrag invloed kan uitoefenen. Voorspelbaarheid en controleerbaarheid van de omgeving dragen in belangrijke mate bij aan het welzijn van het dier.